تهیه آنزیم استرپتوکیناز نشاندار با گالیم-67 برای مقاصد تشخیصی

مقدمه: اساس آزمایشات این تحقیق بر تهیه پروتینهای نشاندار شده با فلزات رادیواکتیو استوار میباشد- که سابقه چندین ساله در گروه پزشکی هسته ای پژوهشکده تحقیقات کشاورزی و پزشکی و صنعتی کرج(amirs) دارد- در این تحقیق مشخصاَ از 67ga به جهت داشتن تشعشعات گاما و الکترونهای اوجر و خواص نشاندارسازی مناسب پروتئینها استفاده شده است. در این تحقیق برای اولین بار(بطور موفق) سعی شده است تا آنزیم استرپتوکیناز که یک پروتئین با 440 اسیدآمینه(و حدود47کیلو دالتون وزن) است با عنصر گالیم- 67 نشاندار گردد. و میزان موفقیت در ردیابی لخته های خونی در گروه موشهای صحرایی واجد لخته مصنوعی(تولید شده در این تحقیق) و نیز موشهای صحرایی نرمال جهت تعیین پراکنش زیستی رادیو دارو مقایسه و مورد بررسی قرار گیرد. مواد و روشها: آنزیم استرپتوکیناز( با نام تجاری heberkinasa ( با مولکول dtpa حلقوی بدون آب(diethylene triamine penta-acetic acid dianhydride) بعنوان عامل واسطه پیوند، مزدوج شد.به این صورت که 5/0 سی سی از محلول دارویی استرپتوکیناز حل شده در 1 سی سی نرمال سالین را به یک ویال شیشه ای تمیز که از قبل با ماده ccdtpa (حل شده در کلروفرم و خشک شده تحت جریان n2) پوشیده شده بود افزودیم بعد از یکساعت محتویات ویال را به ویال دیگری محتوی گالیم کلراید که تحت گاز n2 پرانده شده بود منتقل نمودیم. محصول فوق یکساعت در دمای محیط قرار گرفت تا ترکیب نشاندارتشکیل گردد. سپس با استفاده از رادیوکروماتوگرافی لایه نازک(rtlc) و نیز کروماتوگرافی مایع با بازده بالا(hplc) خلوص ترکیب نشاندار فوق اندازه گیری شد. در فاز اول تحقیق، ترکیب نشاندار نهایی به موشهای صحرایی سالم تجویز شد. در فاز دوم تحقیق با استفاده از کلریدآهنiii60% لخته مصنوعی در سیاهرگ فمورال چپ موش صحرایی ایجاد شد.پس از ایجاد لخته از ترکیب نشاندار 67ga-dtpa-spk به جاندار زنده بیهوش (تحت داروی بیهوشی) تزریق شد و پس از گذشت زمان مقتضی پراکنش زیستی رادیودارو در فواصل زمانی مورد نظر مورد مطالعه قرار گرفت.در هر دو مرحله از موشهای صحرایی سالم و دارای لخته بطور جداگانه تصویربرداری به کمک دوربین گاما ((spectانجام گرفت. یافته ها: با انجام rtlc خلوص رادیوشیمیایی ترکیب نشاندار بین 99%-95% تعیین شد. با استفاده از hplc , نتیجه تست کروماتوگرافی لایه نازک رادیویی ، مورد تائید قرار گرفت.کمپلکس رادیوشیمیایی فوق در سرم خون انسانی برای 24ساعت پایدار بود. پایداری ساختمان ترکیب نهایی 67ga-dtpa-streptokinase در مقایسه با آنزیم خالص و نیز ترکیب مزدوج به کمک روش ژل الکتروفورز(sds) بررسی شد. با چندین بار آزمایش، پروتکلی جهت بهترین حالت تهیه این ترکیب نشاندار ارائه شد. کنترل کیفی ترکیب حاصل به روشهای rtlc , hplc وژل فیلتراسیون انجام گرفت. در نهایت درفاز اول و دوم تحقیق ترکیب نشاندار به موشهای صحرایی سالم و دارای لخته مصنوعی تجویز شد.(با اکتیویته، 30-50µci) و پراکنش زیستی رادیودارو در موشهای صحرایی نرمال تا 168 ساعت بعد و در موشهای صحرایی لخته دار به فواصل 30؛60؛90؛ 120دقیقه تا 12 ساعت مطالعه شد. بحث و نتیجه گیری: با توجه به اینکه 67ga عنصری اسـت کـه بیشتـر در اندامهایی همچــون طحــال و کبـد جذب دارد و در قلب جذب آن در حـدود صفر است بررسـی یافته ها به ما این امکـان را داد ، کـه کمپلـکس 67ga-dtpa-spk را در قلب حیوانات دارای لخته مصنوعی مشاهده نمائیم.پس ترکیب فوق میتواند یک عامل مناسب برای تشخیص موقعیت لخته خون باشد. و تولید و استفاده از این ترکیب نشاندار برای تشخیص مولکولی محل دقیق و شدت لخته خون در عروق مفید به نظر میرسد. مقایسه نتــایج با یافته های حاصل از جذب گالیم آزاد و نیز کمپلکس فوق در بدن موشهای صحرایی نرمال نیز ما را در این نتیجه گیری یاری داد.